In een serie blogs sta ik stil bij het onderwerp vertragingsschade. In de eerste blog uit deze serie behandelde ik de verplichting van de aannemer om het werk tijdig op te leveren. Daarin gaf ik antwoord op de vraag wanneer de bouwtermijn start en eindigt. In de tweede blog stond ik stil bij de mogelijke gevolgen van een overschrijding van de bouwtijd. Wat kan een opdrachtgever doen bij schade door een door de aannemer veroorzaakte vertraging?
In deze blog behandel ik de andere kant van deze medaille: hoe kan de aannemer vertragingsschade verhalen op de opdrachtnemer? Veel van de geschillen tussen opdrachtgevers en aannemers gaan namelijk over de vraag of – en zo ja: hoeveel – vertragingsschade de aannemer kan verhalen op de opdrachtgever.
Vertragingsschade
Grofweg kan de aannemer vertragingsschade op twee grondslagen baseren:
- een tekortkoming van de opdrachtgever
- een in de UAV(GC) omschreven situatie die hem daarop recht geeft
Van geval 1 is onder meer sprake als de opdrachtgever zijn medewerkingsplichten uit par. 5 UAV schendt. Denk bijvoorbeeld aan het tijdig ter beschikking stellen van het bouwterrein; doet de opdrachtgever dat niet? Dan is dit een tekortkoming die hem aansprakelijk kan maken voor vertragingsschade van de aannemer. Dat vereist dat de opdrachtgever in verzuim is komen te verkeren waarbij niet zelden een voorafgaande ingebrekestelling nodig zal zijn.
Bij geval 2 wordt gedoeld op een aantal specifiek in de UAV(GC) omschreven situaties waarvan het intreden voldoende is om de aannemer recht te geven op bijbetaling/kostenvergoeding. Op grond van de UAV heeft de aannemer bijvoorbeeld recht op bijbetaling bij i) wijzigingen in het goedgekeurde algemene tijdschema (par. 26 lid 7) ii) afwijkingen tussen de uit het bestek blijkende toestand en de werkelijkheid (par. 29 lid 3) etc.
Bij het recht op bijbetaling/kostenvergoeding geldt dat de aannemer daarvan een tijdige melding wegens aanspraak op bijbetaling moet doen. Op grond van de UAV(GC)moet de aannemer dit zo spoedig mogelijk en schriftelijk doen.
Verder geldt dat ook nog altijd moet worden voldaan aan andere vereisten zoals een aantoonbaar verband tussen deze tekortkoming en een vertraging (kritieke pad).
Zo spoedig mogelijk en schriftelijk melden
Zo spoedig mogelijk en schriftelijk, wat houdt dit nu in? Om met het eenvoudigste te beginnen: het schriftelijkheidsvereiste houdt uiteraard verband met bewijsrechtelijke overwegingen. En zo spoedig mogelijk is op een zodanig tijdstip dat de opdrachtgever niet in een nadeliger positie komt te verkeren. Dit betekent dat de opdrachtgever in ieder geval de kans moet krijgen om:
- de vordering te toetsen en/of
- zich te bezinnen op een goedkopere uitvoeringswijze of maatregelen om de vertraging in te lopen
Deze vereisten zijn overigens niet in beton gegoten. Wordt de melding niet zo spoedig mogelijk gedaan? Dan vervalt de aanspraak niet, maar krijgt de aannemer te maken met een verzwaring van de bewijslast, zo volgt uit verschillende uitspraken van de RvA. En is de melding niet schriftelijk gedaan, maar staat tussen partijen wel vast dat de melding is gedaan? Dan blijft dit zonder gevolgen.
Hoogte van de vordering
Wil de aannemer aanspraak maken op stagnatieschade? Dan ligt de bewijslast bij de aannemer. Maar bij de melding hoeft de hoogte van de vordering nog niet vast te staan. Op grond van verschillende uitspraken van de RvA moet in de melding wel een voldoende inzichtelijke indicatie zijn opgenomen. De aannemer moet zich vervolgens inspannen om de vordering zo snel mogelijk te concretiseren. Bij de UAV-GC zijn de regels op dit punt overigens strenger.
Tips voor aannemers
- Concretiseer de verplichtingen van de opdrachtgever. Neem in de aannemingsovereenkomst duidelijke afspraken op over kritieke verplichtingen van de opdrachtgever en de termijn waarbinnen daaraan moet worden voldaan. Denk bijvoorbeeld aan het gegevensbehoefteschema.
- Bewaak deze deadlines zorgvuldig en attendeer de opdrachtgever op een overschrijding, variërend van een “gentle reminder” tot en met een ingebrekestelling.
- Wees tijdens het bouwproces alert op mogelijke vertragingen vanuit de kant van de opdrachtgever en maak tijdig een schriftelijke melding van mogelijke stagnatieschade.
Meer informatie?
Deze blogserie is een samenvatting op hoofdonderwerpen van een aantal hoofdstukken uit mijn praktijkboek ‘Vertragingsschade in de bouw’, dat in 2e druk verkrijgbaar is het Instituut voor Bouwrecht (IBR). Op 14 mei 2024 verzorg ik bij het IBR een studiemiddag over dit onderwerp. Meer informatie over deze studiemiddag vindt u hier.
Bij vragen over dit onderwerp, bel mij gerust.
Laat een reactie achter